Cơ thể của người phụ nữ sau khi sinh trải qua nhiều sự thay đổi lớn. Chính vì vậy, việc chăm sóc sau sinh đóng một vai trò rất quan trọng nhằm giúp cơ thể các mẹ nhanh chóng trở về trạng thái bình thường. Dưới đây là hướng dẫn chăm sóc mẹ sau sinh một cách khoa học.
- Cẩn thận với một số hiện tượng nguy hiểm sau sinh.
Cần chú ý đến những hiện tượng bất thường sau sinh và thông báo kịp thời để các bác sĩ có thể xử lý kịp thời.
- Sản phụ ra nhiều máu, máu ở dạng đỏ tươi có kèm theo cục máu đông.
- Máu và dịch tiết âm đạo có mùi hôi.
- Sản phụ đau bụng dữ dội.
- Sản phụ nôn ói hoặc tiêu chảy.
- Vết mổ sưng, đau hoặc rỉ máu.
- Sản phụ người mệt mỏi, mặt nhợt nhạt hoặc da xám.
- Sản phụ ngất hoặc bất tỉnh.
- Có phân hoặc nước tiểu chảy từ âm đạo.
Bên cạnh những dấu hiệu trên, phụ nữ sau sinh còn có rất nhiều thay đổi về mặt tâm lý như dễ xúc động, dễ cáu giận, vui buồn bất chợt, mệt mỏi, khó ngủ, …
Những thay đổi về mặt tâm lý được xem là những dấu hiệu nguy hiểm bởi nếu không kiểm soát được thì có thể phát triển theo chiều hướng xấu. Người phụ nữ dễ rơi vào trạng thái trầm cảm, dẫn đến việc không thể chăm sóc được bản thân, con cái, đặc biệt nguy hiểm hơn họ có thể có ý định quyên sinh hay gây tổn thương đến đứa nhỏ. Trong những trường hợp như vậy, cần phát hiện và đi khám sớm, để có hướng điều trị càng sớm càng tốt.
- Hướng dẫn cách chăm sóc bầu vú.
Ba ngày sau khi sinh, các mẹ bắt đầu có sữa nhiều. Nếu như bị tắc, cứng bầu vú sẽ dẫn đến việc trẻ sẽ bỏ bú. Để khắc phục tình trạng này, các mẹ nên massage bầu vú, hoặc tắm dưới vòi hoa sen, có thể kết hợp giữa việc chiếu đèn hồng ngoại và xoa bóp nhẹ nhàng.
Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ tốt cho em bé mà còn là cách giúp người mẹ nhanh chóng bình phục cả về mặt thể chất lẫn tinh thần, tăng sự gắn kết giữa mẹ và bé.
- Hướng dẫn chăm sóc vùng kín sau sinh.
Để giúp dạ con có thể nhanh chóng trở lại bình thường, các mẹ nên giữ gìn vệ sinh âm đạo cho tốt, đồng thời nên đi đứng nhẹ nhàng. Sau khoảng 20 ngày đến 1 tháng sau sinh, dạ con của người phụ nữ sẽ trở lại bình thường.
Giữ gìn vệ sinh âm đạo luôn sạch và khô, thường xuyên thay băng vệ sinh. Các mẹ nên tăng cường hoạt động, tránh nằm quá nhiều, có thể lựa chọn 1 số môn thể thao nhẹ nhàng để luyện tập. Bên cạnh đó, cần bổ sung các thực phâm giàu chất xơ trong bữa ăn hàng ngày để tránh tình trạng táo bón, …
Các mẹ sau sinh có thể tắm gội bình thường, tuy nhiên không nên tắm ngâm mình trong bồn, cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.
- Hướng dẫn cách giúp các mẹ bình phục nhanh sau sinh.
- Có chế độ nghỉ ngơi đầy đủ:
Trong quá trình sinh nở, các mẹ bị tổn thất rất nhiều năng lượng nên việc nghỉ ngơi sau khi sinh đóng vai trò rất quan trọng. Nó giúp cho các mẹ có thể ổn định về mặt sức khỏe lẫn tinh thần, đặc biệt là đối với những phụ nữ sinh con lần đầu.
- Chế độ ăn uống khoa học:
Phụ nữ sau sinh không nên ăn uống quá kiêng khem, điều này sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Các mẹ cần có chế độ ăn uống khoa học bổ sung nhiều loại rau xanh, hoa quả, các thực phẩm giàu protein (thịt, pho mát, …), thực phẩm dạng bột, thưc phẩm giàu chất xơ để tránh tình trạng tạo bón. Bên cạnh đó, các mẹ cần uống đủ nước (từ 1,5 đến 2 lít nước/ ngày) để tăng cường sữa cũng như đẩy nhanh quá trình đào thải độc tố ra ngoài cơ thể.
Các mẹ cần hạn chế những đồ uống kích thích như cà phê, coca, rượu bia, chè, … tăng cường thêm nước hoa quả, các loai chè thảo dược, sữa, … trong thực đơn hàng ngày.
- Cẩn trọng đối với các vết mổ:
Đối với những mẹ sinh mổ hoặc phải trải qua thủ thuật rạch cửa mình trong quá trình sinh thì cần phải giữ gìn vệ sinh, để tránh tình trạng viêm nhiễm. Các mẹ phải thường xuyên vệ sinh và lau khổ để tránh bị nhiễm trùng. Trong trường hợp xuất hiện hiện tượng rỉ máu hoặc sưng tấy các mẹ nên đi thăm khám bác sĩ để cố phương án điều trị kịp thời.
- Lựa chọn những bài tập thể dục nhẹ nhàng:
Việc lựa chọn những bài tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp cho các mẹ co khít cơ niệu đạo, cơ âm đạo, tránh được tình trạng són tiểu về sau. Trong trường hợp các mẹ bị táo bón có thể chườm nước nóng hoặc tắm nước nóng, kết hợp thêm với các động tác massage vùng bùng, vùng xương mu.
- Các mẹ cần chú ý trong việc tắm giặt.
Các mẹ không nên kiêng tắm, bởi việc tắm sớm sẽ giúp làm sạch các tế bào chết trên da, giúp cho da trở nên sáng khỏe.
Các mẹ nên tắm trong phòng kín gió, tắm bằng nước ấm sẽ giúp cho máu được tuần hoàn tốt hơn. Nhiệt độ phòng thích hợp cho cả mẹ và bé nên duy trì ở mức 25 độ C.
